Stel jezelf eens de vraag: ben jij de klant, of ben jij het product? Al in 1973 wezen kunstenaars Richard Serra en Carlota Schoolman erop dat televisie vooral jou verkocht aan adverteerders. In 2010 werd dat opnieuw scherp verwoord door Andrew Lewis (alias blue_beetle): “If you are not paying for it, you’re not the customer; you’re the product being sold.” Gratis voelt prettig, maar vaak betaal je met je data, je aandacht en zelfs je gedrag.
Juist daarom is het interessant om kritisch te kijken naar de software die je dagelijks gebruikt. Denk aan Instagram of WhatsApp van Meta, of Google Docs en Gmail. Deze diensten zijn handig, maar ze draaien op een verdienmodel waarin jouw informatie goud waard is. Hetzelfde geldt voor browsers als Chrome, die jouw surfgedrag koppelen aan advertenties.
Daarom de volgende opdracht: Kies minimaal één tool dat je dit semester vervangt door een privacy-vriendelijker alternatief. Een site die je kunt gebruiken bij het kiezen van een tool en een vervanger is switching.software.
Reflecteer hierop twee keer: na blok 1 (eerste ervaringen) en na blok 2 (wat je volhoudt, wat niet, en waarom). Deze reflecties neem je op in je portfolio.
Geef in je reflecties antwoord op de volgende vragen:
Reflectievragen na blok 1
- Welke tool heb je vervangen en waarom juist deze keuze gemaakt?
- Hoe verliep de overstap praktisch (installeren, instellen, wennen)?
- Welke voordelen of nadelen heb je tot nu toe ervaren ten opzichte van de oude tool?
Reflectievragen na blok 2
- Gebruik je het alternatief nog steeds? Waarom wel/niet?
- Hoe heeft deze switch je kijk op privacy en “gratis software” beïnvloed?
- Zou je nog een volgende switch willen proberen? Zo ja, welke en waarom?
- Welke tip zou je aan een medestudent geven die ook wil overstappen?